Soliq xodimlarining “Mahalla yettiligi” tarkibiga kiritilishi va “mahallabay” ishlash tizimining yo‘lga qo‘yilishi natijasida soliq to‘lovchilar soni hamda soliqlarni ixtiyoriy to‘lash ko‘rcatkichlari  muntazam ortib bormoqda. 2022-yilda Surxondaryo viloyatida yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan soliq majburiyatlarining ixtiyoriy bajarilishi 95 % ni tashkil etgan bo‘lsa, 2023-yilda bu ko‘rsatkich 97% ga yetdi. O‘tgan yil yakuniga ko‘ra viloyatda belgilangan prognoz rejasi 163,4 mlrd so‘m ortig‘i bilan bajarilib, 2022-yilga nisbatan 115,7 foizga o‘sishga erishildi.

Bunda albatta, soliq xodimlari tomonidan mahallalar kesimida olib borilayotgan xatlov, targ‘ibot va tushuntirish ishlarining ahamiyati katta. Xususan, Surxondaryo viloyatidagi 724 ta mahallaga biriktirilgan 265 nafar soliq xodimlari tomonidan xatlov jarayonlarida 3741 ta bo‘sh turgan binolar, 11728 ta bo‘sh turgan yer uchastkalari aniqlanib, ulardan samarali foydalanish choralari ko‘rildi. Natijada 5912 ta yangi ish o‘rinlari yaratilib, 670 nafar o‘zini o‘zi band qilgan shaxslarga kichik biznes toifasiga o‘tishda ko‘maklashildi. Shuningdek, belgilangan tartibda ro‘yxatdan o‘tmay tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanayotgan 3186 nafar fuqarolarning faoliyati qonuniylashtirildi.

Soliqlar yig‘iluvchanligi hamda tadbirkorlar tovar aylanmasining ortishi, norasmiy ishlayotgan xodimlar faoliyatining legallashtirilishi kabi omillar hududdagi soliq inspektorlarining samarali faoliyatidan dalolatdir. Shuningdek, soliq xodimlarining ish samaradorligi “Mahallalarda soliq organlari faoliyati” axborot tizimi asosida ham baholab borilmoqda. Joriy yilning yanvar oyida viloyatdagi mahallalarga biriktirilgan 94 nafar soliq xodimlarining KPI ko‘rsatkichlari 90 va undan yuqori ballarni tashkil etdi va ular belgilangan tartibda rag‘batlantirildi.

Jumladan, Oltinsoy tumanining “Aliboy Bo‘tayev”, “Bibizaynab” hamda “Botosh” mahallalari soliq inspektori Shamsiddin Yunusovning eng muhim samaradorlik ko‘rsatkichlari 2023-yil yakuni bilan 100% ni, joriy yilning yanvar oyida esa  97,8 % ni tashkil etdi.

– Menga biriktirilgan 3 ta mahallada 100 ga yaqin tadbirkorlar, 74 ta dehqon va fermer xo‘jaliklari, 461 nafar o‘zini o‘zi band qilganlar, 1961 nafar yer solig‘i va 1948 nafar mol-mulk solig‘i to‘lovchilari bor, - deydi Shamsiddin Yunusov. Soliq to‘lovchilar bilan doimiy tarzda muloqotda bo‘lamiz. Manzilli ishlar davomida mol-mulk va yer solig‘ini belgilangan muddatlarda to‘lash, kadastr hujjatlariga kiritilmagan yer maydonlarini qonuniylashtirish lozimligi, aholining asosiy murojaatlari yer va mol-mulk solig‘idan imtiyozlar bilan bog‘liq bo‘lganligi uchun kimlarga va qay tarzda soliq imtiyozlari qo‘llanilishi to‘g‘risida tushuntirishlar beramiz.

Prezidentimizning tegishli farmoni bilan Oltinsoy tumani ixtisoslashuvi hamda kichik biznes uchun mavjud sharoitdan kelib chiqib 5-toifaga kiritildi va tumanimizda faoliyat yuritayotgan tadbirkorlik subyektlariga 2026-yilning 1-yanvariga qadar ko‘plab soliq imtiyozlari berildi.

     Jumladan tadbirkorlarimiz foyda solig‘i, aylanmadan olinadigan soliq va ijtimoiy soliqni 1 foiz;

- yuridik shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliq va yuridik shaxslardan olinadigan yer solig‘ini mazkur soliqlar bo‘yicha hisoblangan summaning 1 foizi miqdoridagi soliq stavkalari bo‘yicha to‘lashmoqda.

Shuningdek, yakka tartibdagi tadbirkorlarimiz ham 2026-yilning 1-yanvariga qadar jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘ining qat’iy belgilangan summalarini to‘lashdan ozod qilingan.

“Soliqchi-ko‘makchi” tamoyili asosida tadbirkorlarimizga berilgan imkoniyatlardan unumli foydalanib, samarali faoliyat yuritishlari va soliq majburiyatlarini o‘z vaqtida bajarishlari kerakligini tushuntirib boraman. Faoliyatlari bilan bog‘liq muammolariga birgalikda yechim izlaymiz. Bunga javoban esa tadbirkorlar ham soliqlarni o‘z vaqtida to‘lashga harakat qilishadi. Natijada belgilangan prognoz rejasini ham bajaramiz.

Ma’lumot o‘rnida aytish kerakki, Oltinsoy tumanida 54 ta mahalla bo‘lib, ularga 16 nafar soliq xodimlari biriktirilgan. 2024-yilning yanvar oyida tumandagi soliq to‘lovchilar tomonidan 1 mlrd 867,5 mln so‘m soliq to‘lanib, belgilangan prognoz rejasi 116,7 foizga bajarildi.

Surxondaryo viloyati soliq boshqarmasi Matbuot xizmati